Αντίδραση του επιπέδου ή πώς σχεδιάζουμε δυνάμεις.

Πώς σχεδιάζουμε δυνάμεις που ασκούνται σε ένα σώμα; Μπορούμε να ξέρουμε πόσες πρέπει να σχεδιάσουμε; Πολλές φορές οι μαθητές σχεδιάζουν πραγματικές δυνάμεις, αλλά μη ξέροντας πού να σταματήσουν σχεδιάζουν και κάποιες μη υπαρκτές, με σκοπό να πετύχουν αυτό που θεωρούν απαραίτητο.

Παλιότερα σχεδιάζαμε την αντίδραση του επιπέδου, την οποία αναλύαμε στην κάθετη συνιστώσα, την οποία λέγαμε κάθετη αντίδραση (F_κ ή Ν) και την οριζόντια συνιστώσα που ονομάζαμε τριβή. Θεωρήθηκε ότι αυτό μπορεί να μπερδεύει τους μαθητές και ο τρόπος αυτός εγκαταλείφθηκε  καλώντας τους μαθητές να γράφουν μόνο την κάθετη αντίδραση Ν και την τριβή.

Μήπως ο τρόπος αυτός έρχεται σε αντίθεση με την προσπάθεια να μάθουν να σχεδιάζουν σωστά τις δυνάμεις;

Να μάθουν δηλαδή ότι όταν το σώμα Α, πάνω στο οποίο σχεδιάζουμε δυνάμεις, έρχεται σε επαφή με άλλο σώμα Β, θα δέχεται μια μόνο δύναμη από το Β.

Παράδειγμα 1^ο:

Ένα σώμα βάρους 100Ν ηρεμεί, όπως στα παρακάτω σχήματα.

i)    Να σχεδιάστε τις δυνάμεις που ασκούνται στο σώμα και να υπολογίσετε τα μέτρα τους, σε κάθε περίπτωση.

 ii)   Χαρακτηρίστε τις παρακάτω προτάσεις ως σωστές ή λανθασμένες.

α)  Το σώμα στο α΄ σχήμα δέχεται   δύο δυνάμεις το βάρος από τη Γη και την αντίδρασή του από το έδαφος.

β)  Στο α σχήμα το σώμα ασκεί στο έδαφος το βάρος του.

γ)  Μεγαλύτερη δύναμη δέχεται το σώμα από το έδαφος στο πλάγιο επίπεδο, δεύτερο σχήμα.

iii)   Σε ποια περίπτωση το σώμα ασκεί μεγαλύτερη δύναμη στο έδαφος;

iv)  Το ίδιο σώμα κατεβαίνει τώρα με σταθερή ταχύτητα όπως στο β. σχήμα. Βρείτε ξανά τις δυνάμεις που ασκούνται πάνω του.

Απάντηση: