Δευτέρα 29 Ιουλίου 2013

Μια κίνηση και η μαθηματική επεξεργασία της.

Δυο μαθητές, ο Αντώνης και ο Βασίλης στέκονται στις δυο απέναντι πλευρές ενός ευθύγραμμου δρόμου. Σε μια στιγμή περνάει εμπρός τους ένα αυτοκίνητο το οποίο κινείται με σταθερή ταχύτητα 18km/h. Μετά από 4s, το αυτοκίνητο αυξάνει με σταθερό ρυθμό την ταχύτητά του στην τιμή 72km/h μέσα σε 8s, με την οποία συνεχίζει να κινείται μέχρι να φτάσει σε ένα δένδρο. Τα αυτοκίνητο φτάνει στο δέντρο σε 15s μετά τη στιγμή που πέρασε από τα παιδιά. Ζητάμε από τους μαθητές, θεωρώντας ο καθένας την προς τα δεξιά του κατεύθυνση ως θετική, να βρουν την απόσταση του δένδρου και να κάνουν τις γραφικές παραστάσεις της ταχύτητας και της μετατόπισης του αυτοκινήτου, μέχρι τη στιγμή που φτάνει στο δένδρο.



Πέμπτη 25 Ιουλίου 2013

"Ψαρωτικό" "διαγώνισμα" στις ευθύγραμμες κινήσεις

Είναι πολύ συχνό το φαινόμενο, να υπάρχουν μαθητές που καταφέρνουν να λύσουν ασκήσεις Φυσικής στο λύκειο, χωρίς να έχουν ιδέα τί και γιατί το κάνουν. Ο τρόπος είναι γνωστός σε όλους μας και όλοι πάνω κάτω, έχουμε τις ευθύνες μας. Λέγεται "Άσκηση-κονσέρβα". Ιδίως στους μαθητές της πρώτης λυκείου, είναι πολύ έντονο το φαινόμενο, μιάς που δεν έχουν ακόμα αποχωριστεί τη λογική και γυμνασίου, και δεν καταλαβαίνουν (πολλοί από αυτούς -για να μην πώ οι περισσότεροι-) τι σημαίνει κριτική σκέψη... Η φυσική όμως είναι ένα μάθημα λογικής. Ο μαθητής, πρίν βάλει κατω τους τύπους και τις γνώσεις του για να λύσει μιά άσκηση, θα πρέπει πρώτα να σκεφτεί... (Τί τύπους έχω στη διάθεσή μου?.. ποιούς από αυτούς έχω το δικαίωμα να εφαρμόσω? Τί διάγραμμα μου δίνουν ή μου ζητάνε? Τί μπορώ να υπολογίσω από το διάγραμμα αυτό?... Τί σημαίνει "ξεκινάει"? Τί φαινόμενο έχω? κλπ)...
Στο πλαίσιο αυτό, ετοίμασα ένα "διαγώνισμα"... και βάζω όρο χρήσης: ΑΠΑΓΟΡΕΥΕΤΑΙ ΝΑ ΒΑΘΜΟΛΟΓΗΘΕΙ ΜΑΘΗΤΗΣ ΜΕΣΩ ΑΥΤΟΥ.
Στην ουσία, δεν είναι διαγώνισμα, αλλά μιά αφορμή, για να δούν (οι αδύναμοι κυρίως μαθητές αλλα κι αυτοί που έχουν την ψευδαίσθηση πως οι λύσεις κονσέρβες τους κάνουν δυνατούς...)... οτι η φυσική, δεν είναι μάθημα που επιδέχεται λυσεις-κανσέρβες... αλλά μάθημα που απαιτεί λογική και κατανόηση των εννοιών...
Μετά λοιπόν που δίνουμε αρκετό χρόνο στο μαθητή να ασχοληθεί με το "διαγώνισμα"... του επισημαίνουμε τα λάθη του "παίρνοντάς τα αγγαλιά"... και επιτρέποντάς του να συνειδητοποιήσει
οτι πριν ξεκινήσει να λύνει μιά άσκηση θα πρέπει να σκεφτεί... Να βάλει κάτω τη λογική του, και να
δουλέψει το φαινόμενο μεσα στο μυαλό του...
Σκοπός του διαγωνίσματος, δεν είναι να το παίξουμε έξυπνοι εμεις οι καθηγητές στους μαθητές μας, αλλά να τους δείξουμε τις αδυναμίες τους και τον τρόπο με τον οποίο θα δουλευουν για να λύσουν μιά άσκηση φυσικής. Γι αυτό και θεωρώ πως δεν έχει κανένα νοημα η βαθμολόγηση του εν λόγω διαγωνίσματος... το οποίο θεωρώ απλώς μια καλή αφορμή για μια ωραία συζήτηση στην τάξη ή στο ιδιαίτερό μας.
Το διαγώνισμα εδώ.
Και οι λύσεις εδώ.

ΥΓ: Η ανάρτηση αυτή αφιερώνεται στους Δάσκαλους (μου - μας):
Διονύση Μάργαρη
Ανδρέα Κασσέτα
και
Θρασύβουλο Μαχαίρα

ΥΓ2: Μετά από τη συζήτηση που ξεκίνησε η  Ίρις Ιωάννου με τα σχόλια που ακολουθούν την ανάρτηση εδώ. Αλλά και από τις απαντήσεις που ακολούθησαν τη συζήτηση: Τί νόημα έχουν οι λέξεις "αυξηση" και "μείωση" σε διανυσματικά μεγέθη ?
το διαγώνισμα (και οι απαντήσεις) έχουν αλλάξει (διορθωθεί)... Το αρχικό διαγώνισμα στο οποίο αναφέρονται και τα σχόλια-συζητήσεις, είναι εδώ, και οι απαντήσεις που είχα δώσει είναι εδώ.

Το "διαγώνισμα" αυτό, το προτείνω για τους μαθητές της Α Λυκείου, λίγο μετά από τη λύση μερικών "κλασικών" ασκήσεων στις κινήσεις, ωστε να διαπιστώσουν πως οι λύσεις-κονσέρβες δε μπορουν να σου προσφαίρουν και πολλά...